Tarih boyunca insanlık, bir sel gibi Doğu’dan Batı’ya olduğu gibi, tam tersi yolda da akıp durdu. Bu insan selinin gelip geçtiği yerleştiği sonra yine belki de milyonlarcasının göçüp gittiği yerlerden biri de, antik çağlardan beri halen ayakta duran Trapezus’tur, Trapezunta’dır, Trabzon’dur.
Xolayisa veya Türkçe yazım şekliyle Holayisa Trabzon ili, Çaykara ilçesine bağlı bir köy olup, ilçe merkezinin doğusunda bulunmaktadır. Enlem olarak 40°45'1.75"N ve boylam olarak da 40°15'52.35"E etrafında kuruludur. Holayisa köyünün tarihçesi, eskiden bağlı bulunduğu Of yöresi ve genelde Trabzon tarihi ile ele alınabilecek bir tarihçedir.